Norma Mulder (74) uit Wijk bij Duurstede is er elke donderdagochtend mee bezig: de notulen van de gemeenteraadsvergadering uittypen. Maar dan wel de gemeenteraadsvergaderingen van een paar honderd jaar geleden. Ze is nu bezig met het jaar 1759. “Ook toen was er in de politiek vaak ruzie en achterklap.”
Onleesbaar
Transcriberen heet haar hobby: het omzetten van klassiek, handgeschreven schrift naar getypte letters. De digitale teksten kunnen dan bij historische onderzoeken makkelijker doorzocht worden. Maar de sierlijke en tegenwoordig bijna onleesbare handschriften uit de 13e tot 18e eeuw blijven ook voor de gevorderde transcribent een flinke uitdaging. “Ik heb nu in 1759 een hele slordige secretaris. Die maakt er echt een knoeiboel van.”
Overstroming
In Wijk bij Duurstede is het complete archief in 2002 bijna verloren gegaan tijdens een overstroming in de archiefkelder. Alle boeken zijn op het nippertje gered en daarom ligt er voor de regio een vrij uniek naslagwerk. De notulen vanaf 1300 liggen er opgeslagen in dikke boeken. “Vaak zie je dat dit soort archieven zijn verbrand in de loop der tijd, dus dat we het hier in Wijk allemaal nog hebben is best bijzonder.”
Vaak gedoe
Het college van B&W heette toen nog de magistraat en die bestond uit burgemeesters en schepenen. Een secretaris schreef bij alle vergaderingen de notulen. En daardoor is nu nog heel goed terug te lezen wat er allemaal in Wijk bij Duurstede speelde in pak ‘m beet 1759. “Ik lees hier dat ze net nieuwe wijzers voor de kerktoren hadden besteld in Buren. En er is weer eens gedoe over de kosten.” Ook leest ze regelmatig felle discussies over bijvoorbeeld hondenpoep. “Eigenlijk is er weinig veranderd in al die jaren” zegt ze lachend.
Magisch
Altijd had ze al een fascinatie voor geschiedenis, maar nu de oud-docent Nederlands al een tijdje met pensioen is, is er tijd en ruimte om die interesse om te zetten in daadkracht. “Ik vind dit magisch om te doen. Ik doe 3 pagina’s per week. Dus dat gaat niet heel snel, maar is ook een soort van meditatie. Even lekker tot rust komen.” Zin voor zin analyseert ze de teksten en typt ze letterlijk over. “Het is dus geen vertaling, ik neem alle woordspelingen en schrijfwijzen uit die tijd over.” Naast het transcriberen is ze actief lid van de historische vereniging en werkte ze mee aan een boek over de geschiedenis van de molen in haar stad.
Geschiedenisleraar
Zoals bij veel mensen die geschiedenis interessant vinden is een goed vertellende, passievolle geschiedenisleraar daar verantwoordelijk voor. Bij Norma was dat Ab van Hulzen, haar geschiedenisleraar op de kweekschool aan de Maliebaan in Utrecht. “Hij nam ons mee de binnenstad in en wist overal een spannend verhaal te vertellen.”
Hekserij
En die verhalen vind ze volop in de archieven van Wijk. Zoals de twee dames die in koffiedik hadden gekeken om de toekomst te voorspellen. Dat was bijgeloof en hekserij en ze moesten zich verantwoorden bij de magistraat. Onder het gemeentehuis op de Markt zat een celblok en buiten de stad stond de galg. “Deze dames lijken er met een waarschuwing vanaf te zijn gekomen.”
Vriendjespolitiek
Of het woord vriendjespolitiek al bestond in de 18e eeuw weet Norma niet, maar haar valt wel op dat steeds weer dezelfde burgemeesters worden herkozen. “Ze deelden elkaar de baantjes uit. In dit boek is bijvoorbeeld Jan van Wieringen al vier keer burgemeester geweest. Het zou me niks verbazen als hij volgend jaar herkozen wordt.” Sowieso was de elite de baas in de stad, de meeste mensen konden nieteens lezen en schrijven.
Haat en nijd
Ook in de landelijke politiek is er vaak geruzie en gekonkel. Zoals rond Thierry Baudet die zelfs de toegang tot de Tweede Kamer tijdelijk is ontzegd of de ruzies rond oud-Kamervoorzitter Khadija Arib. Dat soort conflicten waren schering en inslag in de lokale politiek van Wijk bij Duurstede, leest Norma terug. “De betrokkenen haatten elkaar heel vaak. Dan werd die weer de toegang tot het stadhuis ontzegd, dan die weer. Je zou toch hopen dat we het na 300 jaar een klein beetje beter kunnen doen dan vroeger?” Norma is nog zeker twee jaar bezig met het transcriberen van de notulen uit 1759 en gaat daarna beginnen aan 1760.
by Websitetoday.nl 